40 jarig huwelijks jubileum 1945 - 1985
Pa en Ma
Om over jullie iets te vertellen is niet zo moeilijk. Wel om dat in chronologische volgorde te doen.
De opvallende dingen, hoogte en dieptepunten zijn niet vergeten, maar soms wel de datums waarop ze plaats vonden.
Daarom is dit een beetje kris kras verhaal geworden.
De periode van 9-11-1945 tot 9-11-1985 van Willem Timmerman en Klazina ten Cate.
De eerste regel van dit verhaal klinkt als het begin van een sprookje.
Er waren eens een jonge man en jonge vrouw, die veel van elkaar hielden.
Hier begon het mee.
Die jonge vrouw, de dochter van Gerrit ten Cate en Margje Haveman, is geboren in Smilde.
De jonge man,de zoon van Hendrik Timmerman en Hendrikje de Roo.
Van links naar rechts: ma, opa, oom
Harm, tante Grietje, oom Jan,
Van links naar rechts: oom Hendrik, opa, tante Jannie, tante Marchje,
oma,
tante Jantje en tante Trijntje.
tante Hilly, pa, tante Gees en oma.
Pa is geboren en getogen in Kralo vlakbij Pesse.
De schuur achter de boerderij was voor de tweede wereldoorlog een gezamenlijke schaapskooi voor de boeren in Kralo.
Boerderij met voormalige schaapskooi waar pa geboren en getogen is. Een vennetje ontstaan door het afgraven van turf.
De omgeving is prachtig en bosrijk. Ook werd er door de boeren van Kralo tot de jaren zestig turf gegraven
voor eigen gebruik.
Hierdoor ontstonden vennetjes met prachtige natuur.
Hoe hebben ze elkaar leren kennen?!
Ma: Oh, dat was toen tante Jannie ging trouw'n. Toen was d'r zo'n brullofte bij de familie Moat in de kamer.
Zodoende. Daor zaag'n we elkaar veur 't eerst. Ja en hij kwaam elke keer weer.
Nou dan was't weer niet en dan weer wel, och nou ja toe maar.
Het was uut en an, iedere keer uut en an.
Pa: Een neef (oom Hendrik) van mij had verkering mit heur zuster. En toen waar'n we argens saam'n, toen m'n zuster trouwde.
En hij zee toen teeg'n mij: Ai nou, toen liep
zij buut'n, ai nou vanaovend nog een meid wilt hebb'n, dan muj die
hebb'n.
Nou zo is't begunt. Nou ja zo is dat van liever
lee, eh, verkering geword'n. 't is wel mit veul hang'n en wurg'n.
Het was bij mij direkt raak, maar bij heur niet natuurlijk.
Het eind van dat hangen en wurgen was dat pa, een verwoed amateur stroper, 40 jaar geleden z'n grootste wild ving.
Want op 9 november 1945 gaven pa en ma elkaar het ja woord in de kerk van Berghuizen en in het gemeentehuis van
Ruinerwold.
Trouw aankondiging.
Kerk
in Berghuizen, waar pa en ma getrouwd zijn.
Gemeentehuis Ruinerwold.
Pa: En jah nou uh, wat verwacht je van een bepaald uh, van een huwelijk.
Ja hiel gewoon! Eh, je hold van mekaar en je goat met elkaar trouw'n.
Hiel gewoon! Hiel gewoon! Uh!
Ma: Je woacht et, je gaot, je doet et gewoon.
En Uh, je woacht et, je gaot, je doet et gewoon.
Ze waren nogal tevreden met elkaar, luister maar:
Ma: Het is een heel, heel goeie nature. Net as opa Timmerman,
da's echt ook ja, daor kun je alles van krieg'n.
Bijvoorbeeld, die gaf makkelijk wat weg, pa Timmerman ook.
En ik zit er nogal ies an te trekk'n. Nou beslist, kan dat wel en zo.
Oh daor mak hij niks gien probleem'n van.
As't neudig is , hup weg.
Pa: Kwestie van geev'n en neem'n heh. Tuurlijk.
Je hebt ruzie, je hebt geliek of ongeliek, maar je moet 't weer goed maak'n.
'k Heb een hiel best wiefie, waorumme zoi daor bij wegloop'n?
Potsjandorie! Potsjandorie! Potsjandorie! Potsjandorie!
Pa en ma trokken in bij opa en oma ten Cate aan de dokter Larijweg.
Het huis van opa en oma ten Cate aan de dr. Larijweg, Oosteinde.
En, zoals dat vaker gaat, kwam er gezinsuitbreiding:
Henkie,
hier al weer wat ouder,
Gerrit, vernoemd naar opa ten Cate.
vernoemd naar opa Timmerman.
Harm Jan, vernoemd naar oom Jan en
oom Harm ten Cate
Op 18 juni 1947 werd Henkie geboren. Pa, die toen in de Noordoostpolder
werkte, hoorde pas een paar dagen later dat hij vader was geworden.
Op 13 maart 1949 kondigde Gerrit zich aan.
En vervolgens op 2 mei 1951 Harm Jan. Het ouderlijk gezin zager toen zo uit.
Het ouderlijk gezin met 3 jongens.
Deze foto was al weer snel verouderd want op 2 december 1953 werd Hennie geboren.
Het eerste meisje Hennie, vernoemd naar oma Timmerman
Ja pa en ma hadden de smaak goed te pakken en het ritme zat er goed in.
Ze waren tussendoor in 1949 nog verhuisd naar Dijkmansweg omdat het bij opa en oma ten Cate
te klein was geworden.
Wij woonden met z'n zessen in het rechter gedeelte
Het huis aaan
de Buddingerstraat met doorzonkamer
van
het aangebouwde huis.
en 4 slaapkamers.
Toen hikte er iets in het geboorteritme. De cadans van 2 jaar werd onderbroken door een periode van 5 jaar.
Werd die hik veroorzaakt door de verhuizing in 1956 naar de Buddingerstraat?
Of was het de forse huurverhoging van fl. 2,50 naar fl. 6,50 per week?
Het fijne er van zijn we niet te weten gekomen.
Pa en ma zelf gaven opheldering.
Pa: Ha, ha. Da's eigenlijk een gewetensvraag hèh.
Nou dat was toen 't algemeen gezegde wel: "ze will'n d'r gien meer hebb'n."
Ja dat zeiden ze toen. D'r is een periode west dat het schienbaar niet wilde.
Maar we hebb'n eh, nou die 5 jaor die daar tuss'n zit niks gien appartigheid e'had verder.
Gewoon e'leefd, net as aanders. En uh, ja nou, ieder schot is gien eendvogel.
Wat zeg je pa?
Pa: ieder schot is gien eendvogel. Potsjandorie! Potsjandorie!
Ma: Nou dat was dan de tweide ronde, zegg'n ze dan. Maar afijn, d'r kwamen d'r nog 3.
De draad werd met de geboorte van Marry op 15 augustus 1958 weer opgepakt.
En het ritme van de 2 jaren was weer terug, want op 23 februari 1960 kondigde Mathilde zich aan.
Marry met haar grote zus.
De trotse vader met Mathilde op de
arm.
Marry is vernoemd naar oma ten Cate
Mathilde
Geja is vernoemd naar de zussen van pa:
tante Marchje, tante Hilly, tante Gees en tante Jannie.
En tot slot op 16 juni 1962 kwam Wim, onze Benjamin.
Willem Hendrik, vernoemd naar pa en oom Hendrik of
wellicht naar zijn overgrootvader en opa.
Samengevat een serie van 3 jongens, een serie van 3 meisjes en daarna nog een jongen.
De drie oudste jongens.
De twee oudste zussen.
De twee jongste zussen met het
jongste broertje.
Was Wim de start van een nieuwe serie? Ma gaf antwoord.
Ma: Oh ja, drie en drie. Toen kon 't niet meer denk ik.
Ja het holdt een keer op en 't was goed ook.
Al met al, zeker wat de omvang betreft, een stevig gezin. En vaak gezellig.
Zo'n gezin bracht natuurlijk de nodige zorgen met zich mee en het opvoeden van 7 kinderen
lijkt ons niet eenvoudig.
Ma: Nou moe is nogal bij de hand, of wat moek van mij zelf zegg'n.
'k Heb ook het idee da'k mus doen, want hij was er bijna nooit.
Inderdaad, volgens het idee van ma bemoeide pa zich niet altijd uitdrukkelijk met de opvoeding.
Dat kon ook niet gezien zijn veelal drukke werkzaamheden.
Op een keer was de maat vol, zo herinneren wij ons. Dat was na het bijbellezen van 1 Sam. 2.
Het verhaal ging over Eli met betrekking tot zijn optreden tegen zijn zoons Hofni en Pineas.
Ma vond dat pa ook wel eens wat krachtdadiger mocht optreden:
"Willem zeg er toch ies wat van, ie bint ja net zo sappig as Eli". Bedoeld werd natuurlijk gezapig.
Het "sappige" optreden van Eli.
Nog een voorval:
Ma: Ha, ha. Nee alleen Harm Jan. Dat is leuk om te vertellen. Toen waren wij hier in het nije huus
uh en toen mus ie in de douche en pa Timmerman zat bij hem in de douche.
En niet zo as tegenwoordig dat ze spiernaakt bij elkaar inloopt. Nee heur, netties de zwembroek an.
En man hij
leut die krane, de warme natuurlijk, te hard loop'n. En Harm Jan begunt
te schrei'n en gaf een gil.
en pa trok
em an 't oor "holt oe toch stille" zeid ie. En hij kreeg nog
klapp'n ook en die jonge had de bladders an zien oor.
Nou dat was leuk! Dat mus ie natuurlijk wel leer'n die douche. Zo ongeveer was het.
Zoiets herinner ie oe toch wel. Dat was een hoogtepunt!
Pa: Ik heb mij wel iens vreselijk kwaod e maakt. Potsjandorie! Potsjandorie! Potsjandorie! Potsjandorie!
Inderdaad soms:
Ma: Pa die was van de harde haand. As hij een tik gaf dan was't ook raak. En dan pats, dan kwam ie wel ies te hard an,
dat vun ik niet goed.
En Pa was je zo'n strenge opvoeder?
Pa: Nou dat wil ik
helemoale niet beweer'n. Nou ik dacht zelf, ik weet het niet, ha, ha,
misschien regeren zij wel hiel aanders maar ha, ha, vrij matig.
En de les voor ons en de opvoeding van onze kinderen?
Ma: Ik vien tegenwoordig, je moet alles met de mond doen en zo, nee, ze magt best een tik veur de konte hebb'n.
Op z'n Drents, dat vien ik gezond. Dat vien
ik nog gezond. En dat hebt ze van mij ook e'had en dat hindert niks.
Pa: Nou eh, van de aandere kaante zeg ik, ze bint vandage an de dag wel ies ..uh .. Orde en gezag moet er weez'n.
Pak ze maar rustig ies een keer an. Ze bint er oe later dankbaar veur.
Ja, ze hadden best wat met ons te stellen.
Ma was 's morgens als eerste op en ging 's avonds laat, te laat naar bed. Dat brak haar overdag en in de avonduren wel eens op.
Vaak vielen haar ogen dan na 5 minuten krant lezen, aardappels schillen, koffie drinken of iets dergelijks vanzelf dicht.
Ma: Ja nou dat was altied niet zo gemakkelijk.
Dit was na de doopplechtigheid van Mirjam in Enschede.
Slaapverwekkende literatuur?
Ze is minstens 1 keer achter de strijkplank in slaap gevallen wat een flinke schroeiplek opleverde.
Ma: Ja, da's ook wat! Ja, da's ook wat! Ja, da's ook wat!
Een bijna wekelijks terugkerend ritueel is dat ma na de kerkdienst op zondagmiddag in de stoel in slaap sukkelt
boven een stapeltje kerkbladen. Maar ja, dat zal ook wel droge kost zijn.
Nog zo'n ritueel:
Start: rond elf uur 's avonds. "Zullen we naar bed gaan?", klinkt het dan uit ma's mond.
Ma, goed voorbeeld doet goed volgen. Want wie loopt er om half
één 's nachts nog op klompen door het huis te bonken
terwijl iedereen probeert te slapen, maar door het klompengeklots wakker wordt gehouden.
Juist ma!
Werkzaamheden van pa.
Toen we nog aan de Dijkmansweg woonden heeft Pa 5 jaar op de boerderij van Jan Willem ter Haar gewerkt.
boerderij van Jan Willem ter Haar.
gradrogerij in redelijk vervallen
staat.
Is later bij Dijkmansweg opnieuw opgebouwd.
Daarna 1 zomer op de grasdrogerij achter de melkfabriek.
En van 1956 tot 1975 op de molen en maalderij van Hein van Mulligen.
maalderij van van Mulligen in Weerwille.
Het beruchte luik, dat toegang
gaf tot de kelder.
Ja over de maalderij kunnen we nog wel het één en ander vertellen.
Op de Dijkmansweg woonden we naast de School met de Bijbel en daarnaast woonde politieman Rediker.
De 5-daagse werkweek was toen al ingevoerd en men mocht op zaterdag blijkbaar niet werken.
Op een goede zaterdag ging pa toch naar de maalderij. Rediker vermoedde dat en kwam snuffelen.
Hein van Mulligen zag hem aankomen en roets, pa in de kelder, waarna Hein het luik blokkeerde met zakken meel.
Hoewel buurman Rediker zeker wist dat pa er was (hij zag zijn fiets) keerde hij onverrichter zake terug.
Hij had blijkbaar geen zin om het luik zakvrij te maken.
Later, op weg naar huis, moest pa langs het huis van Rediker fietsen. Om te voorkomen dat hij alsnog gesnapt
zou worden heeft hij zich met fiets en al een heel eind door het weiland geworsteld.
Anekdotes:
Nog een paar anekdotes, maar niet allemaal even leuk.
Pa was blijkbaar niet zo tevreden over z'n uiterlijk. Ma vond die weerbastige kuif ook niet zo fraai getuige
haar veelvuldige uitspraken: "Hèh, Willem kamt oen hoar toch ies."
Pa en ma al wat ouder.
Opgelopen schade direct na de bevrijding.
Ja en dan die wang. Bij de bevrijding in 1945 heeft pa door een ongeluk een kogel door
de rechterwang en -oog gekregen, wat een fraai litteken en een nagenoeg blind oog opleverde.
Maar dat was wat z'n uiterlijk betreft nog niet genoeg. Ja pa is ijdel en niet gauw tevreden.
Op de maalderij wilde hij een keer een bakje met zijn rechterhand schoonvegen.
Onder in het bakje zat een draaiend asje, aangedreven door een elektrische machine.
En op het asje zat een klein nokje.
En het zou pa ook niet overkomen: dat nokje haakte precies achter zijn trouwring.
De ring was van dusdanige kwaliteit, symbool van hun huwelijk, dat deze niet brak en de vinger voor driekwart afrukte.
De rest werd in het ziekenhuis geklaard. Er resteerden dus 7 vingers en 2 duimen.
Een karateristieke Timmerman's hand.
Een nog karateristiekere Timmerman's hand.
Volgens pa waren dit er blijkbaar nog te veel. Of wilde hij weer symetrische handen?
Hoe het ook zij na het verlies van de eerste vinger deed hij de inmiddels herstelde ring aan zijn linker ringvinger.
Consequent alleen in de weekends. Tot hij op een keer op zondagavond vergat de ring af te doen.
En ja hoor, in de week daarop sprong pa een keer van de vrachtwagen en landde op de grond met nog maar 6 vingers en 2 duimen.
Zijn handen waren in ieder geval weer symetrisch, maar tot 10 tellen op zijn vingers dat lukt niet meer.
Pa heeft zo het één en ander meegemaakt. Een dieptepunt was de arbeidsongeschikheid vanwege zijn rug.
De kerk vervult in het leven van pa en ma een centrale rol. Pa is 12 jaar ouderling geweest in de kerk van Berghuizen.
Wat vond Pa van dat ouderlingschap?
"Het is wel mooi wark maar verschrikkelijk moeilijk. Ik vind het moeilijk om te doen en het wordt steeds moeilijker.
De problemen worden steeds groter omdat de tied'n veraandert. Ik vund het verschrikkelijk moeilijk de leste jaoren.
Ik zit zelf met het probleem dat je af'ekeurd bint, dan bin ie opstandig en ga dan maar iens naor aandere meinsen toe,
dat kan ik niet. Ik bin geweldig bliedej dat ik er vanaf bin. Geweldig bliede, maar ook bliede dat ik het heb moog'n doen.
Ik heb er ontzettend veule van kunn'n leer'n. Maar ik viene het verschrikkelijk moeilijk."
Pa heeft dus meer vrije tijd gekregen. Om dat in te vullen gaat pa tegenwoordig klaverjassen in het dorpshuis
van Berghuizen. Niet met volledige instemming van ma, die vindt dat hij beter ouderling had kunnen blijven
in plaats van te gaan kaarten. Pa je gaat het slechte pad op jongen.
Pa luistert geconcentreerd naar de preek. Op een keer deed hij daarbij zijn ogen dicht en deed ze pas weer open
toen na het amen van de dominee "Ontwaakt gij die slaapt ........" werd ingezet.
Ook maakte Pa bijna 25 jaar deel uit van het schoolbestuur van de lagere school aan de Dijkmansweg.
Hij is daar jarenlang beheerder van de penningen geweest en heeft dus niet voor niets zijn middenstandsdiploma gehaald.
School met de Bijbel aan de Dijkmansweg.
Nu een paar andere dingen.
Sinterklaas vieren met z'n allen is altijd een feest. De cadeautjes krijgen we van Sint en Piet,
de gedichten schrijft de één voor de ander. Zo had pa eenmaal het geluk dat hij voor ma een gedicht moest maken.
Dat ging hem goed af, luister maar:
Gedicht van pa voor ma door ma.
Maar jullie weten het nog wel, ma had het gedicht zelf en voor zich zelf geschreven.
Een opmerkelijk feit was ongetwijveld de aanschaf van de eerste TV in huize Timmerman op 9 april 1973.
Wonder der techniek in huize Timmerman
Voor iedereen, behalve voor ma naar we geloven, was dit een hoogtepunt. Hennie heeft dat toendertijd
treffend en beeldig weergegeven in een brief aan Marrie en Gerrit:
De bevalling van de eerste TV.
Er waren meer van die moeilijke bevallingen: de aanschaf van een nieuw bankstel, nieuw overgordijnen,
een nieuwe kast, die er na jaren nog niet was enz. enz.
De motorisering van pa.
Nog een opmerkelijk feit. De motorisering van pa.
Pa heeft er enige tijd over gedaan om zijn rijbewijs te halen.
"Het heeft wel een auto aan lesgeld gekost" was een vaak gehoord gezegde.
Zegge en schrijve 10x gezakt, maar de elfde keer was het begeerde papiertje dan eindelijk binnen.
De Daf met het pientere pookje.
Een zeer belangrijk verkeersbord
voor pa.
Dankzij het pientere pookje. De eerste auto was dan ook een Daf 44. Pa als coureur, pardon als chauffeur.
Pa houdt van stevig rijden, zeker als ma niet in de auto zit.
Pa: Nou, nou, dat wil ik helemoale niet beweer'n.
Stevig rijden is nog tot daaraan toe, maar dat is het volgende niet!
Op een keer, 's avonds op weg van Meppel richting Zwolle kwam pa bij de Lichtmis tot de ontdekking dat hij iets vergeten was.
Dat iets moet wel belangrijk geweest zijn, want wat presteerde pa:
Net voorbij de aansluiting bij de Lichtmis op de snelweg reed hij de vluchtstrook op, doofde de autolichten
en reed vervolgens achterwaarts de oprit af.
Pa wel eens gehoord van spookrijders?
Je hebt de tekst onder dit bord al te letterlijk opgevat. Maar hopen dat je inmiddels weet wat dit bord betekent.
Hèh, hèh, je moet maar durven. Zelfs nu nog vegen we het zweet uit onze handen, maar gelukkig is het
goed afgelopen.
Pa heeft 30 jaar lang geen borrel aangeraakt omdat hij medicijnen slikte.
Toen de dokter na die 30 jaar zei dat hij er best wel es eentje mocht nemen, was dat niet tegen dovemansoren
gezegd. Maar om een achterstand van 30 jaar in te halen valt niet mee, maar flink doorgaan pa. Proost!!!
Een borrel op zien tied giet er wel in.
Zonder onderschrift.
Of vien ie ze niet lekker pa?
Pa: Nou dat wil ik helemoale niet beweer'n. Nou dat wil ik helemoale niet beweer'n.
Ma houdt echter wel een oogje in het zeil.
"Hoeveule hei d'r al had Willem? Tweie al? Zoi niet ies opholl'n. Ie bint 't niet meer ewend"
Ja maar ma zo haalt pa de achterstand nooit in.
"Trouwens ma ie lust zelf ook best een glasie vruchtenwien of advokaat, of niet soms".
Ma: Tuurlijk, ja, ja natuurlijk. Ja natuurlijk. En ook wel 2 of 3 glasies".
Ma: Tuurlijk, ja, ja natuurlijk.
Koffie zetten.
Pa is aan het bezuinigen geslagen tegenwoordig. Hij wil de laatste tijd koffie
zetten van schoon water, zonder koffie in het filter te doen.
Iets heel anders nu.
Men was vroeger nogal preuts. Wij gingen samen met pa onder de douche, wij in ons blootje maar pa in de zwembroek.
Die zwembroek kwam al eerder ter sprake in dit verhaal. Maar pa past zich zeker aan aan de veranderde tijden
getuige deze foto uit 1980 op de stranden van Zeeland: Pa in Adamskostuum, ma volledig in een passend tenue.
Zonnebaden in Adamskostuum.
Trouwpartijen.
Hoogtepunten van de afgelopen 40 jaar waren ongetwijveld de trouwpartijen van de diverse kinderen.
Trouwerij van Henny en Henk.
Harm Jan en Anjes trouwden op 18
augustus 1972 in Enschede.
Op 25 juni 1971 trouwden Henk en Henny in Emmen.
Op 18 augustus 1972 stapten Harm Jan en Anjes in het huwelijksbootje.
Gerrit en Marrie gaven elkaar het ja woord in Hoogeveen.
Mathilde en Frits trouwden in Ruinerwold.
Een week later volgden Gerrit en Marrie.
Op 24 augustus 1979 tenslotte gaven Frits en Mathilde elkaar het ja-woord.
De geboorte van kleinkinderen.
De geboorte van pa en ma's kleinkinderen, 7 tot nu toe, waren even zo vele hoogtepunten.
Mirjam met Annemiek, Marieke, Thijs, Tom, Bram en Simon.
Hoogtepunten???
Ma: Dat weet ik zo niet. Dat kump mij later misschien wel in zin.
Nou ja, je hebt ontzettend veel zegeningen ontvangen.
Pa: Als ik zo op die 40 jaar terug kijk dan uh, dan moet ik zeggen dat ondanks hoogtepunten
en ondanks dieptepunten wij rijk gezegend zijn.
Als laatste maar niet als geringste hoogtepunt willen we noemen de uitreiking van het verzetskruis
door prins Bernhard.
Uitreiking verzetskruis door prins Bernhard.
Pa en ma,
Het is niet in woorden uit te drukken wat jullie allemaal voor ons hebben gedaan
en betekend en nog doen en betekenen.
Het wasgoed dat altijd schoon was, de boterhammen voor de school, die altijd gesmeerd werden.
De kleren, die altijd schoon en heel waren, de goede opvoeding, de bijgebrachte normen en waarden.
De zorgzaamheid en betrokkenheid voor het wel en wee van de kinderen en kleinkinderen.
Het op ieder, ook onverwacht, moment bij jullie kunnen binnenvallen en welkom zijn.......
Altijd stonden jullie voor ons klaar. Bij Henk en Henny staat pa zo langzamerhand bekend als
de "stamppot andijvie opa".
De huwelijksboot vaart al 40 jaar.
We besluiten dit verhaal met een bij dit plaatje passend rijmpje:
- 40 jaar is jullie huwelijksboot nu in de vaart
- 12 matrozen en 7 jongmaatjes zijn inmiddels rond jullie geschaard
- Pa staat aan het roer
- Ma op de uitkijk, op de voorplecht, heel stoer
- zo gaat het goed met het laveren
- tussen de klippen door zonder de boot te bezeren
- samen met ons willen jullie deze mijlpaal vieren
- vandaag gaan we het met z'n allen versieren
We wensen jullie nog vele jaren een goede gezondheid en veel geluk.
Deze dag kan in ieder geval niet meer stuk.
Nu op weg naar het volgende lustrum!
Ahum, ahum.
Terug naar onze familie
